Eigenzinnige lokale artiesten geven kleur aan eerste festivaldag

Je ziet de eerste voorzichtige bezoekers van Noorderzon wat vragend om zich heen kijken. Het festival is vandaag toch begonnen? Het regenachtige plantsoen is zo vroeg op de avond vrijwel uitgestorven. Slechts een handjevol mensen loopt, de paraplu in de hand, over de Leliesingel. Twee blije meisjes proberen bij een van de containers het publiek te enthousiasmeren. “Heeft u zin in een leuke cabaretvoorstelling?” De natgeregende bezoekers schudden neerslachtig het hoofd.

Voor zijn container staat Meindert Talma met tape en wat geprinte A4’tjes nog snel de naam van zijn voorstelling op de gevel te plakken. De Ballade van Jannes van der Wal staat er, het 22 minuten durende openingsnummer van zijn meest recente plaat, een ode aan de Groninger damlegende en voormalig wereldkampioen. Het is typerend, de lange man met zijn stuk tape. Nederlands Onbekendste Popster heeft een voorkeur voor gruizige PowerPointpresentaties en gortdroge observaties, de visuele afwerking is niet het belangrijkste.

Talma maakt op verzoek nog even een paar foto’s van zijn kassavrijwilligster en nodigt zijn handjevol bezoekers dan uit in de container. Binnen brandt één kaal peertje boven een laptop, waarachter Talma plaatsneemt. De beamer staat al te zoemen voor de onvermijdelijke diashow. Het begin van de voorstelling bestaat uit een kort college over zijn relatie met dammen en zijn fascinatie voor Van der Wal, begeleid door een aantal foto’s. Hierna start de backingtrack en zet hij de Ballade van Jannes van der Wal in.

Het is moeilijk uit te leggen wat er de 22 opvolgende minuten precies gebeurt. Talma zingt onversterkt mee met de karaoke-versie van zijn nummer en speelt tussendoor op de melodica, terwijl er tegelijkertijd een vrij abstracte diapresentatie meeloopt met daarin een reeks wazige foto’s en onscherpe video-fragmenten. En het is goed. Heel erg goed. De levensloop van Van der Wal wordt tot in detail bezongen, zonder opsmuk, en vormt samen met de beelden en fragmenten een pakkende live-documentaire.

Talma slaagt er in om in 22 minuten een compleet beeld te schetsen van een bijzonder complexe man, wat al een prestatie op zich is. De manier waarop hij dat doet is volkomen oprecht, en verveelt geen seconde. Misschien heeft het er mee te maken dat Talma en Van der Wal veel overeenkomsten hebben. Allebei Fries en verhuisd naar Groningen, allebei tot cultheld verworden en, om Talma’s eigen woorden te gebruiken, allebei “iemand die niet schroomt zichzelf neer te zetten als rare snijboon”. Nu maar hopen dat er iemand is die over een halve eeuw zo’n prachtig eerbetoon aan Talma schrijft.

De Ballade van Jannes van der Wal is nog tot en met 21 augustus te zien op Noorderzon. Voorstellingen vinden plaats tussen 16:00 en 23:00 en de toegang is € 4,-.

(…)